In Nederland wordt jaarlijks een groot aantal werknemers ziek of raakt arbeidsongeschikt door hun werk. De raming is dat er jaarlijks zo’n 20.000 nieuwe gevallen van zo’n beroepsziekte zijn.
Vaak komt dit door (onnodig) onveilige of ongezonde arbeidsomstandigheden. Acute letsels en (chronische) ziektes kunnen het gevolg zijn. De arboregeling spreekt van een ‘beroepsziekte’ als een blessure of ziekte het gevolg is van ‘een belasting die in hoofdzaak het gevolg is van het werk of de werkomstandigheden’. Was de onveilige of ongezonde werkbelasting er niet geweest, dan was de blessure of beroepsziekte er niet geweest. Door preventie kunnen de meeste beroepsziekten worden voorkomen.
Een beroepsziekte tast de gezondheid van werknemers aan. Naast gezondheidsschade, kunnen beroepsziekten ook andere gevolgen hebben, zoals productiviteitsverlies en de noodzaak tot aanpassing van de werkplek of functie. In het ergste geval wordt de werknemer arbeidsongeschikt. Daarnaast kan een beroepsziekte voor werknemers en werkgevers tot financiële schade en in bepaalde gevallen tot forse juridische claims leiden.
Het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB) is een landelijk kennisinstituut voor arboprofessionals, in het bijzonder bedrijfsartsen. Werkgevers en werknemers, overheid en beleidsmakers maken in voorkomende gevallen ook gebruik van de kennis van het NCvB.
Het Centrum registreert en signaleert beroepsziekten via het nationale melding- en registratiesysteem en specifieke peilstations. De website van het NCvB geeft informatie over beroepsziekten met ondermeer cijfers, documentatie, diagnostiek, signalen en nieuws. Verder is er informatie over risicofactoren, branches en beroepen, en kunnen beroepsziekten digitaal door bedrijfsartsen en arbodiensten worden gemeld.